Công thức tính mức lọc cầu thận chuẩn nhất

Thận là 1 trong những cơ quan có liên quan mật thiết đến sự sống của con người cũng như tim và phổi. Thận giúp lọc và đào thải chất thải, chất độc khỏi cơ thể người. Khi cơ quan này bị ảnh hưởng, chúng ta có thể phải đối mặt với những nguy cơ sức khỏe nguy hiểm. Công thức tính mức lọc cầu thận là một trong những phương pháp giúp xác định chức năng của thận, từ các kết quả khám nghiệm có thể đánh giá được thận có đang hoạt động bình thường hay không, phát hiện những dấu hiệu bệnh tật nếu có để hỗ trợ cho quá trình chẩn đoán và chữa trị.

1 SỐ TIÊU CHÍ CẦN LƯU Ý TRƯỚC KHI THỰC HIỆN CÔNG THỨC TÍNH MỨC LỌC CẦU THẬN

Tại Sao Phải Làm Kiểm Tra?

Để đánh giá chức năng thận, chẩn đoán bệnh, xác định giai đoạn và theo dõi bệnh thận mãn tính (CKD).

Khi Nào Cần Làm Kiểm Tra?

Xét nghiệm creatinine máu là một kiểm tra nằm trong quy trình kiểm tra sức khỏe định kỳ hoặc khi các bác sĩ nghi ngờ bạn có thể bị tổn thương thận hoặc có nguy cơ mắc bệnh thận.

Mẫu Yêu Cầu?

Máu sẽ được rút ra từ tĩnh mạch trên cánh tay của người được kiểm tra để làm mẫu thử; eGFR là giá trị ước tính dựa trên tốc độ lọc cầu thận thực tế và nồng độ creatinine trong máu của người đó cùng với các biến số khác như tuổi, giới tính và màu da, tùy thuộc vào loại phương trình được sử dụng.

Cần Chuẩn Bị Những Gì Trước Khi Làm Kiểm Tra Tính Mức Lọc Cầu Thận?

Xét nghiệm này sử dụng yếu tố nồng độ creatinine trong máu để tính kết quả, do đó, người làm kiểm tra có thể được hướng dẫn nhịn ăn qua đêm hoặc không ăn thịt nấu chin. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng ăn thịt nấu chín trước khi làm xét nghiệm có thể tạm thời làm tăng mức độ creatinine.

CÁC TIÊU CHÍ NÀO SẼ ĐƯỢC KIỂM TRA?

Mức lọc cầu thận (GFR) được sử dụng như thước đo chức năng của thận. Xét nghiệm này đo mức độ creatinine trong máu và kết quả đo sẽ được sử dụng trong công thức tính mức lọc cầu thận nhằm phản ánh mức độ hoạt động của thận bằng con số cụ thể, được gọi là GFR hoặc eGFR ước tính.

Tiểu cầu là những bộ lọc nhỏ tí ti trong thận giúp loại bỏ các chất thải trong máu, đồng thời ngăn ngừa sự thất thoát các thành phần quan trọng, bao gồm protein và tế bào máu. Mỗi ngày, thận khỏe mạnh lọc khoảng 200 lít máu và tạo ra khoảng 2 lít nước tiểu hay người đó có độ lọc cầu thận bình thường. GFR chính là giá trị phản ánh lượng máu được lọc bởi các cầu thận mỗi phút. Khi chức năng thận của một người suy giảm do bị tác động hoặc nguyên nhân bệnh tật, tốc độ lọc sẽ giảm dần và chất thải bắt đầu tích tụ trong máu.

Bệnh thận mãn tính (CKD) thường có liên quan trực tiếp đến sự tiến triển của tình trạng suy giảm chức năng thận. CKD có thể được xác định với một loạt các yếu tố, bao gồm bệnh tiểu đường và huyết áp cao. Phát hiện sớm các rối loạn chức năng thận có thể giúp giảm thiểu mức độ ảnh hưởng tới thận. Điều này rất quan trọng vì các triệu chứng của bệnh thận thường không mấy rõ ràng cho đến khi người bệnh giảm tới 30 – 40% chức năng thận.

Đo trực tiếp mức lọc cầu thận được xem là cách chính xác nhất để phát hiện những thay đổi về tình trạng thận. Tuy nhiên, việc đo GFR trực tiếp rất phức tạp, đòi hỏi nhân viên thực hiện phải có kinh nghiệm và thao tác cũng thường chỉ được thực hiện trong các cơ sở nghiên cứu và trung tâm cấy ghép. Do đó, GFR ước tính hay eGFR thường được sử dụng phổ biến hơn.

eGFR là một công thức tính toán dựa trên xét nghiệm nồng độ creatinine. Creatinine là một chất thải dạng cơ được thận lọc từ máu và thải vào nước tiểu với tốc độ tương đối ổn định. Khi chức năng thận suy giảm, lượng creatinine được loại bỏ ít đi và nồng độ creatinine tăng lên trong máu. Với xét nghiệm creatinine, có thể ước lượng được GFR thực tế một cách tương đối.

CÁCH TÍNH MỨC LỌC CẦU THẬN

eGFR – độ lọc cầu thận ước tính là giá trị GFR được tính theo phương trình MDRD rút gọn như sau:

eGFR  = 186 x (Creatinine/88.4) – 1.154 x (Tuổi) – 0.203 x (0.742 nếu là nữ) x (1.210 nếu có màu da là đen).

E	GFR	Đánh giá
1	Hơn 90	Chức năng thận bình thường nhưng có các dấu hiệu trong nước tiểu     hoặc phát hiện bất thường về cấu trúc hoặc có đặc điểm di truyền chỉ ra bệnh thận
2	60-89	Chức năng thận suy giảm nhẹ và có các phát hiện khác (như ở giai đoạn 1) chỉ ra bệnh thận
3A 3B	45-59 30-44	Chức năng thận giảm ở mức vừa phải
4	15-29	Chức năng thận suy giảm nghiêm trọng
5	<15 hoặc đang trong quá trình lọc máu	Suy thận nặng hoặc giai đoạn cuối

Nếu giá trị eGFR của một người được tính tại phòng khám địa phương, giá trị này được khuyến nghị sử dụng. Bởi giá trị đo được này có thể chính xác hơn so với sử dụng công thức trên, khi mà công thức không thể tính toán chính xác các biến thể cục bộ trong các phép đo creatinine.

Sức Khỏe Nhân Sinh biên tập

Tác giả: Trần Chung

Sức khỏe Nhân Sinh

Địa chỉ: 33 Cư Xá Phú Lâm D Phường 10, Quận 6, Hồ Chí Minh Sđt 0867760061

Website https://suckhoenhansinh.net/